Czym są rezerwy na zobowiązania?

W terminologii księgowej kreowanej przez przepisy ustawy o rachunkowości występuje pojęcie rezerw na zobowiązania. Co to oznacza? Chodzi o rezerwy ustanawiane na zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota pozostają niepewne. Kiedy one powstają i jak je księgować?

Jak powstają rezerwy na zobowiązania?

Jeśli pojawiają się wspomniane rezerwy, to dana jednostka wie, że ciąży na niej obowiązek realizacji zobowiązania, którego skutkiem jest utrata korzyści ekonomicznych, ale nie jest ona w stanie wiarygodnie określić kwoty i terminu zdarzenia.

Zgodnie z zasadami rachunkowości – ostrożności i współmierności, rezerwy na zobowiązania tworzyć należy w związku z wystąpieniem zdarzenia dotyczącego danego lub przyszłych okresów sprawozdawczych, które wywołało jednocześnie określone skutki, istotne dla zawartego w sprawozdaniu finansowym obrazu jednostki i niezależne od przyszłych działań danego podmiotu.

Jednostka ma obowiązek utworzyć rezerwę na zobowiązania w swoich księgach, jeśli szacowana wartość zobowiązania jest istotna z punktu widzenia przygotowanego sprawozdania finansowego. Innymi słowy, kwotę rezerw trzeba ująć, ponieważ w przeciwnym wypadku wynik finansowy mógłby ulec znaczącej zmianie.

Kiedy tworzone są rezerwy na zobowiązania?

Warto podkreślić, że rezerwy nie są związane z działalnością operacyjną podejmowaną przez jednostkę, ale poza operacyjną, co oznacza, że nie dotyczą one głównego przedmiotu działalności firmy. Tworzy się je w związku z udzielanymi gwarancjami, pożyczkami i poręczeniami, a także niekiedy w związku ze skutkami postępowania sądowego czy restrukturyzacyjnego.

Rozróżnienie rezerw na zobowiązania i biernych rozliczeń międzyokresowych

O ile rezerwy na zobowiązania nie są związane z głównym przedmiotem działalności jednostki, to RMK – bierne rozliczenia międzyokresowe są wynikiem przyszłych zdarzeń gospodarczych, ale ściśle związanych z działalnością operacyjną podejmowaną przez jednostkę. RMK będą dotyczyły świadczeń z tytułu napraw gwarancyjnych i wynikających z rękojmi, z przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych oraz świadczeń wykonywanych na rzecz jednostki przez kontrahentów jednostki, dla których kwotę zobowiązania można oszacować w najbardziej wiarygodny sposób