W wielu branżach działalności handlowej praktykowane jest sezonowe obniżanie cen. Posezonowe wyprzedaże w sklepach odzieżowych, z elektroniką użytkową, obuwniczych i innych na stałe wpisały się do tej branży. Przedsiębiorca ma jak najbardziej prawo do swobody prowadzenia interesów w taki sposób, aby jego biznes był rentowny. Zalegający po sezonie towar lepiej jest sprzedać po niższej cenie, niż magazynować go przez kolejne miesiące. Pojawia się jednak problem tego, w jaki sposób posezonowe obniżki wpływają na ewidencję księgową przedsiębiorcy?
Dlaczego organizowane są posezonowe obniżki?
Przedsiębiorca stosuje posezonowe obniżki cen towarów, nazywane powszechnie wyprzedażą lub przeceną, aby pozbyć się towarów, których sprzedanie w późniejszym czasie może okazać się utrudnione, niemożliwe lub też generowałoby niepotrzebne koszty magazynowania.
Powodami obniżek są:
-
upływ bieżącego sezonu,
-
sytuacja gospodarcza, m.in. postęp techniczny,
-
zmiana mody,
-
zbliżający się termin przydatności do spożycia,
-
uszkodzenie lub zepsucie towaru.
Jeśli stosowana jest obniżka cen, to w wyniku finansowym należy uwzględnić, w korespondencji do zasady ostrożności, zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej posiadanych przez przedsiębiorcę aktywów.
Ujęcie obniżki w księgach rachunkowych
Każda obniżka cen towarów może spowodować, że zostaną one sprzedane z niższą marżą, bez marży – po cenie zakupu, a niekiedy poniżej ceny zakupu. Każde obniżenie ceny towaru podatnik powinien uzasadnić, udokumentować, a na koniec ująć w księgach rachunkowych.
Należy w tym celu dokonać odpisów aktualizujących z tytułu obniżenia cen, co bezpośrednio związane jest z utratą wartości aktywów, uregulowaną w „Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 4”. Kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów może nie przynieść w przyszłości, w znaczącej części lub w całości, przewidywanych korzyści ekonomicznych. Wówczas dochodzi do trwałej utraty jego wartości. Wskazane staje się obniżenie cen, co uzasadnia dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającego z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto.
Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych, które dokonywane są w związku z utratą ich wartości, zaliczyć należy do pozostałych kosztów operacyjnych. Odpisów tych nie wpisuje się w koszty podatkowe.